Theo Y học dân tộc , thể tạng và thần kinh của một con người như thế nào là do tạng thận quyết định .
Lưng là phủ của thận . Thận kém biểu hiện đau lưng .
Thận liên quan đến hô hấp : bệnh ho, hen mới phát thì ở phế; lâu ngày bệnh vào thận, cho nên Y học dân tộc điền trị bệnh ho hen lâu ngày phải bổ thận.
MỘT SỐ CHỨC NĂNG CỦA THẬN:
-Thận tàng tinh: Tinh ở đây là:
*Tinh khí của lục phủ ngũ tạng (do ăn uống, được tiêu hóa, tạo ra dinh dưỡng, tàng lại trong lục
phủ ngũ tạng.
*Tinh khí của bản thân thận: phần dư (ở trên tích lại trong thận, lúc cần thiết thận cung cấp lại
cho cơ thể tiêu dùng.
Thận tàng tinh tốt , giúp cho người làm việc dẻo dai, tinh thần khỏe mạnh.
-Thận chủ mệnh môn:
*Mệnh môn là công năng của thận dương , mệnh môn hỏa
*Qua nghiên cứu mệnh môn hỏa tương đương tuyến thượng thận và tuyến sinh dục.
-Mệnh môn hỏa suy tức chức năng tuyến thượng thận giảm
-Thận hỏa mạnh: ý nói chức năng sinh dục tăng.
+ Tính sinh dục tăng: là do hỏa , là hiện tượng bệnh lý cơ thể (nên dùng các vị
đắng hàn để điều trị)
+Trái lại tướng hỏa không đủ gây di tinh, hoạt tinh, liệt dương.
-Thận chủ thủy:
Nói đến chức năng thanh lọc, bài tiết của thận, thận lọc lấy phần thanh (phần tinh hoa) tái hấp
thu về phế. Phần trọc (cặn bã sau khi lọc) được đưa xuống bàng quang và thải ra ngoài. Khi
chức năng chủ thủy kém thì nước bị ngưng trệ gây phù nề, thậm chí gây cổ chướng. (thường
gặp xơ gan hay nhiễm trùng huyết sảy ra)
-Thận chủ cốt sinh tủy:
* Y học dân tộc quan niệm:
Thận tàng tinh
Tinh sinh tủy
Tủy dưỡng cốt
Tủy tạo huyết
*Chức năng thận chủ cốt tủy -> biểu hiện:
+ xương cốt chắc ,
+ vận động tốt
+ trí tuệ thông minh
+ tàng tinh tốt
Bệnh thiếu máu, ngay cả thiếu máu ác tính , y học đều dùng nguyên lý bổ thậnđể “tủy
sinh huyết “
-Thận chủ nạp khí:
* Y học dân tộc quan niệm: “thận đóng vai trò quan trọng trong việc hô hấp (ở giai đoạn thở
vào)“
* Thực tế: Phần lớn những bệnh nhân mắc bệnh suyễn đều năng vào mùa đông lạnh, mà mùa
lạnh hoạt động của tuyến thượng thận giảm, nếu lấy nước tiểu của bệnh nhân trong 24 giờ,
chất 17 ceto cholesterol giảm (nói lên chức năng tuyến thượng thận giảm). Những bệnh nhân
hen suyễn, hen phế quản mà chữa thận thì hiệu quả cao.
-Thận khai khiếu ở tai, nhị âm và vinh nhuận ra tóc.
* Người có bệnh thận, tai ù vì thận khí thông với tai. Trên lâm sàng, châm tai để chữa bệnh thận.
* Người già ù tai và điếc tai là do thận khí kém, do đó chữa bệnh tai ở người già cần dùng thuốc
bổ thận
* Nhị âm ở đây là tiền âm và hậu âm: để nói đến việc bài tiết đại tiện và tiểu tiện. Thí dụ:
+ Thận dương bất túc dẫn đến tiểu tiện không thông hoặc nước tiểu nhiều, đại tiện
lỏng, liệt dương.
+Thận âm bất túc : dẫn đến đại tiện bí, di tinh, nước tiểu vàng.
-Hoa của thận : biểu hiện ở râu tóc.
* Thận cường thịnh thì tóc đen, tốt và nhờ huyết tóc mượt, râu tốt.
* Thận suy, huyết không đầy đủ tóc rụng, bạc.